Τι είναι το jet lag;
Το jet lag, ή αλλιώς η κόπωση πτήσης, είναι μια προσωρινή διαταραχή του ρυθμού του ύπνου που προκαλεί κόπωση, αϋπνία και άλλα συμπτώματα ως αποτέλεσμα του αεροπορικού ταξιδιού σε πολλαπλές ζώνες ώρας.
Ποια είναι τα συμπτώματα και τα σημάδια του jet lag;
Εκτός από την κόπωση του ταξιδιού και την αϋπνία, ένας πάσχων από jet lag μπορεί να παρουσιάσει διάφορα σωματικά και συναισθηματικά συμπτώματα, όπως άγχος, δυσκοιλιότητα, διάρροια, σύγχυση, αφυδάτωση, κεφαλαλγία, ευερεθιστότητα, ναυτία, δυσπεψία, δυσκολία συγκέντρωσης, εφίδρωση υπνηλία, αδιαθεσία, και ακόμη και απώλεια μνήμης. Ορισμένα άτομα αναφέρουν πρόσθετα συμπτώματα, όπως αλλαγές στον καρδιακό τους παλμό, αλλά και αυξημένη ευαισθησία στην εκδήλωση κάποιας ασθένειας.
Τα παιδιά και τα μωρά μπορούν επίσης να υποφέρουν από τα ίδια συμπτώματα του jet lag ως ενήλικες.
Γενικά, οι άνθρωποι δεν χρειάζονται ιατρική αξιολόγηση για τη διάγνωση του jet lag. Εάν έχετε ταξιδέψει σε διάφορες ζώνες ώρας, πιθανότερο είναι να αισθάνεστε ότι έχετε κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα. Εάν τα συμπτώματά σας είναι πολύ έντονα, και έχετε κάποιες ανησυχίες, ίσως να είναι προτιμότερο να μην κάνετε αμέσως μετά από λίγες μέρες κάποιο μακρινό ταξίδι, αλλά να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
Ποιο είναι το χρονικό διάστημα που απαιτείται για να επανέλθουμε μετά από ένα jet lag;
Η επαναφορά από το jet lag εξαρτάται από την διαφορά ώρας μεταξύ των προορισμών που ταξιδεύουμε κάθε φορά. Γενικά, το σώμα θα προσαρμοστεί στη νέα ζώνη ώρας με ρυθμό μίας ή δύο ωριαίων ζωνών την ημέρα. Για παράδειγμα, εάν έχετε διανύσει έξι ζώνες ώρας, το σώμα συνήθως προσαρμόζεται σε αυτήν την αλλαγή χρόνου σε τρεις έως πέντε ημέρες.
Το jet lag είναι προσωρινό, οπότε η πρόγνωση αυτή βγαίνει σχεδόν πάντα σωστή και οι περισσότεροι άνθρωποι ανακάμτουν μέσα σε λίγες ημέρες.
Οι επιπλοκές του jet lag είναι εξαιρετικά σπάνιες. Εάν ένα άτομο έχει μια προϋπάρχουσα καρδιακή κατάσταση, το άγχος της διατάραξης του ρυθμού του ύπνου του, σε συνδυασμό με το άγχος του ταξιδιού, το μεγάλο υψόμετρο, καθώς και η ακινησία κατά τη διάρκεια της πτήσης, μπορούν να οδηγήσουν σε καρδιακή προσβολή. Εάν το jet lag προκαλεί χρόνια στέρηση ύπνου, μπορεί να εμφανιστεί εγκεφαλικό επεισόδιο σε ορισμένα άτομα που έχουν προδιάθεση σε ένα τέτοιο πρόβλημα.
Τι προκαλεί jet lag;
Η αιτία εμφάνισης jet lag είναι η αδυναμία του σώματος ενός ταξιδιώτη να προσαρμοστεί αμέσως στο χρόνο σε μια διαφορετική ζώνη ώρας. Έτσι, όταν κάποιος από τη Νέα Υόρκη φτάνει στο Παρίσι, κατά τις μεσημεριανές ώρες της ζώνης ώρας του, το σώμα του συνεχίζει να λειτουργεί σαν να βρίσκεται στη Νέα Υόρκη. Καθώς το σώμα αγωνίζεται να αντιμετωπίσει το νέο πρόγραμμα, μπορεί να προκαλέσει προσωρινή αϋπνία, κόπωση, ευερεθιστότητα και μειωμένη ικανότητα συμπύκνωσης. Το αλλαγμένο χρονοδιάγραμμα της καθιερωμένης ρουτίνας του μπάνιου μπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα ή διάρροια και ο εγκέφαλος μπορεί να αποπροσανατολίζεται καθώς επιχειρεί να συντονίσει τα διάφορα χρονοδιαγράμματα.
Τα συμπτώματα του jet lag ποικίλλουν σε ένταση;
Ναι. Οι άνθρωποι που πετούν μόνο σε μία ή δύο ζώνες ώρας μπορεί να είναι σε θέση να προσαρμοστούν χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα και συνέπειες από την εκάστοτε χρονική αλλαγή. Εκείνοι που πετούν σε τρεις ή περισσότερες ζώνες ώρας πιθανότατα θα αναπτύξουν αξιοσημείωτα συμπτώματα jet lag. Γενικά, η ένταση των συμπτωμάτων ποικίλλει ανάλογα με τον αριθμό των διαγραμμένων ζωνών ώρας και την κατεύθυνση του ταξιδιού. Οι άνθρωποι ποικίλλουν επίσης τόσο ως προς την ευαισθησία τους στα συμπτώματα του jet lag, όσο και ως προς την σοβαρότητα των συμπτωμάτων.
Υπάρχουν λύσεις για το jet lag; Είναι δυνατόν να το αποτρέψουμε;
Υπάρχουν αρκετές εγχώριες θεραπείες που μπορούν να σας βοηθήσουν στην πρόληψη της καθυστέρησης του jet lag και στην ευκολότερη ανάκτηση από τα συμπτώματα. Ακολουθούν 12 συμβουλές για να βοηθήσετε τους ταξιδιώτες να αποφύγουν ή να ελαχιστοποιήσουν τις επιπτώσεις του αεριωθούμενου αερίου.
1. Μείνετε σε φόρμα
Εάν είστε σε καλή φυσική κατάσταση, μείνετε έτσι. Με άλλα λόγια, πολύ πριν ξεκινήσετε, συνεχίστε να ασκείστε, να τρώτε σωστά και να ξεκουράζεστε. Η σωματική σας αντοχή και γενικότερα η φυσική σας κατάσταση, θα σας επιτρέψουν να προσαρμοστείτε καλύτερα μετά την προσγείωση. Αν δεν είστε σε καλή κατάσταση σωματικά ή εάν ακολουθείτε μια κακή διατροφή, αρχίστε τόσο να φροντίζετε το σώμα σας, όσο και να τρώτε υγιεινά αρκετές εβδομάδες πριν από το ταξίδι σας.
2. Ζητήστε ιατρική συμβουλή
Αν έχετε ιατρικό ιστορικό που απαιτεί παρακολούθηση (όπως διαβήτη ή κάποια καρδιακή νόσο), συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πολύ νωρίτερα από την αναχώρησή σας προκειμένου να σχεδιάσετε μια στρατηγική αντιμετώπισης που να περιλαμβάνει τα απαραίτητα χρονοδιαγράμματα για φαρμακευτική αγωγή, αλλά και τα ραντεβού σε γιατρούς, αν είναι απαραίτητο, στη ζώνη ώρας προορισμού.
3. Αλλάξτε το πρόγραμμά σας
Εάν η διαμονή σας στη ζώνη ώρας προορισμού διαρκεί περισσότερο από μερικές ημέρες, αρχίστε να προσαρμόζετε το σώμα σας στη νέα ζώνη ώρας προτού φύγετε. Για παράδειγμα, εάν ταξιδεύετε από την Ευρώπη στις Η.Π.Α. για διακοπές ενός μηνός, ρυθμίστε την καθημερινή ρουτίνα σας μια ώρα ή και περισσότερες, τρεις με τέσσερις εβδομάδες πριν από την αναχώρησή σας. Η σταδιακή προσαρμογή στο νέο πρόγραμμα όντας σε ένα οικείο περιβάλλον, θα σώσει το σώμα σας από το σοκ της ρύθμισης όλων των λειτουργιών του με τη μία.
4. Αποφύγετε το αλκοόλ και την καφεΐνη
Μην πίνετε αλκοολούχα ή καφεϊνούχα ποτά την ημέρα πριν από την πτήση σας, κατά τη διάρκεια της πτήσης σας ή την ημέρα μετά την πτήση σας. Μπορούν να προκαλέσουν αφυδάτωση, να διαταράξουν τα προγράμματα ύπνου και να προκαλέσουν ναυτία και γενική δυσφορία.
5. Πιείτε νερό
Πίνετε άφθονο νερό, ειδικά κατά τη διάρκεια της πτήσης, για να εξουδετερώσετε τις επιπτώσεις της ξηρής ατμόσφαιρας μέσα στο αεροπλάνο. Πάρτε το δικό σας επιπλέον νερό στο αεροπλάνο, εάν το επιτρέπετε.
