Η αποφρακτική υπνική άπνοια είναι η διαταραχή του ύπνου κατά την οποία παρατηρείται σύμπτωση ή στένωση των τοιχωμάτων του αεραγωγού, προκαλώντας έτσι διακοπή της αναπνοής, η οποία εφόσον συμβαίνει πολλές φορές οδηγεί σε κατακερματισμό του ύπνου και υπνηλία ή κόπωση.
Ως υπνική άπνοια θέσεως ορίζεται το είδος της άπνοιας ύπνου που βελτιώνεται με την αλλαγή θέσεως του σώματος. Πιο συγκεκριμένα οι άνθρωποι φαίνεται να ροχαλίζουν ή να παρουσιάζουν άπνοιες κατά την ύπτια θέση ύπνου (ανάσκελα) ενώ φαίνεται να βελτιώνονται κατά την πλάγια κατάκλιση (ύπνος στο πλευρό).
Η διάγνωση της υπνικής άπνοιας θέσεως γίνεται με τη μελέτη ύπνου, η οποία θα αναδείξει συντριπτικό ποσοστό απνοιών στην ύπτια θέση και ελάχιστες ή καθόλου άπνοιες στην πλάγια κατάκλιση. Για τη θεραπεία της υπνικής άπνοιας θέσεως η βιβλιογραφία προτείνει τις συσκευές θετικής πίεσης C-PAP και τις λεγόμενες θεραπείες θέσεως, δηλαδή μεθόδους που αποσκοπούν στην αποφυγή της ύπτιας κατάκλισης. Τέτοιες είναι το παραδοσιακό μπαλάκι τέννις ραμμένο στο πίσω μέρος της πυτζάμας εως τις πιο συγχρονες συσκευές δονήσεων που δονούν ήπια τον ασθενή στο μέτωπο ή στον τράχηλο, όταν πάει να βρεθεί ανάσκελα.
Οι σύγχρονες μεγάλες μελέτες (Cochrane reviews) έχουν δείξει μεγάλη αποτελεσματικότητα των θεραπειών θέσεως ιδίως με τις συσκευές δονήσεων στην αντιμετώπιση της άπνοιας θέσεως με παρόμοια αποτελέσματα στην κλίμακα αξιολόγησης Epworth Scale με τη χρήση της μάσκας C-PAP. Υπερτερούν ωστόσο οι θεραπείες θέσεως στην ευκολία συμμόρφωσης και στην ποιότητα ζωής σε σχέση με το να κοιμάται κάποιος μόνιμα με μάσκα. Συμπερασματικά, οι θεραπείες θέσεως ιδίως με τις σύγχρονες συσκευές αλλάγης θέσης σώματος αποτελούν μια εξαιρετική και εύκολα υλοποιήσιμη θεραπεία ειδικά για την μικρού και μετρίου βαθμού υπνική άπνοια θέσεως.
Άγις Κόμης, Χειρουργός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
