Το ροχαλητό αποτελεί μία από τις πλέον συχνές διαταραχές του ύπνου. Σε τι όμως οφείλεται το ροχαλητό και σε τι διαφέρει από την Υπνική Άπνοια;
Ροχαλητό
Με τον όρο ροχαλητό, αναφερόμαστε στο φαινόμενο “κραδασμών” των φαρυγγικών τοιχωμάτων, που οδηγούν στη γνώριμη σε όλους μας θορυβώδη αναπνοή.
Αιτία; Συνήθως το ροχαλητό οφείλεται στην παρεμπόδιση της διέλευσης του αέρα από το ανώτερο προς το κατώτερο αναπνευστικό. Το “κόλλημα” μπορεί να εντοπίζεται στην περιοχή της μύτης, του φάρυγγα και της υπερώας, των παρίσθμιων αμυγδαλών και της γλώσσας, συχνά και συνδυαστικά.
Προδιαθεσικοί παράγοντες Ροχαλητού
● Ηλικία (μετά την ηλικία των 60 ετών υπάρχει 50% μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης ροχαλητού σε σχέση με τις νεότερες ηλικιακές ομάδες)
● Βάρος (το πλεονάζον σωματικό βάρος συνδέεται με το “πάχος” των τοιχωμάτων του φάρυγγα και με τη στένωση της διόδου διέλευσης αέρα από αυτόν)
● Φύλο (το ποσοστό εμφάνισης της διαταραχής αυτής του ύπνου είναι διπλάσιο στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες )
● Κληρονομικότητα
● Καθημερινές συνήθειες (αλκοόλ, κάπνισμα κτλ.)
Υπνική Άπνοια–Πρόβλημα των άλλων ή δικό μας;
Η υπνική άπνοια, από την άλλη, αποτελεί μία διαταραχή η οποία χρήζει μεγαλύτερης προσοχής και άμεσης αντιμετώπισης.
Κατά την υπνική άπνοια ο ασθενής βιώνει παύσεις της αναπνοής του κατά τη διάρκεια του ύπνου που μπορούν να έχουν διάρκεια από 10 δευτερόλεπτα, μέχρι και 2 λεπτά. Ο ασθενής συχνά δεν αντιλαμβάνεται αυτές τις παύσεις ή τις αποδίδει σε κάποιο άσχημο όνειρο. Συνηθέστερα, οι πληροφορίες λαμβάνονται από τον/την σύντροφο ή έμμεσα από το λοιπό ιστορικό που λαμβάνεται κατά την εξέταση του ασθενούς.
Συμπτώματα που πρέπει να μας προβληματίζουν και να μας οδηγούν σε αναζήτηση διερεύνησης είναι: οι πρωινές κεφαλαλγίες, η έλλειψη προσοχής και συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια της ημέρας, το αίσθημα κούρασης και υπνηλίας ακόμη και όταν έχουμε συμπληρώσει επαρκείς ώρες ύπνου κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Τι θα συμβεί αν αδιαφορήσουμε;
Η υπνική άπνοια που δεν αντιμετωπίζεται για μακρό χρονικό διάστημα μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, δυνητικά επικίνδυνες ακόμη και για την ίδια τη ζωή. Οι αρρυθμίες, η καρδιακή ανεπάρκεια καθώς και τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι ορισμένες από αυτές.
Αίτια Υπνικής Άπνοιας
● Από τη ρινική κοιλότητα:δυσλειτουργία της ρινικής βαλβίδας, σκολίωση του ρινικού διαφράγματος, υπερτροφία ρινικών κογχών, ρινικοί πολύποδες
● Από την περιοχή του στοματοφάρυγγα: υπερτροφικές παρίσθμιες αμυγδαλές, “χαλαρή” μαλθακή υπερώα και μακρά σταφυλή
● Από την περιοχή του ρινοφάρυγγα: υπερτροφία των αδενοειδών εκβλαστήσεων (λιγότερο συχνό στους ενήλικες, αφορά κυρίως στις παιδικές ηλικίες)
Έχοντας αναλύσει τις δύο παθήσεις, γίνεται αντιληπτή η ειδοποιός διαφορά που τις διακρίνει. Το ροχαλητό στην πλειονότητα των περιπτώσεων προκαλεί προβλήματα στην ποιότητα ύπνου αλλά και στην συντροφικότητα του ασθενούς (θόρυβος που απομακρύνει τον σύντροφο, πονοκεφάλους, αίσθημα κόπωσης κτλ.), ενώ αντιθέτως η υπνική άπνοια συνδέεται με υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα. Η ανάγκη του ασθενή να προβεί σε βήματα αντιμετώπισης μοιάζει απαραίτητη.
Αντιμετώπιση Υπνικής Άπνοιας
Εξατομικευμένες επεμβάσεις για την επίλυση του εκάστοτε προβλήματος με τρόπο ολιστικό. Οι πιο συνήθεις επεμβάσεις είναι:
● Ο ευθειασμός σκολίωσης ρινικού διαφράγματος – Η επέμβαση γίνεται με ολική αναισθησία, και η μετεγχειρητική διαδικασία είναι απλή και ανώδυνη. Με τη σωστή φροντίδα της μύτης, η ποιότητα αναπνοής του ασθενούς βελτιώνεται αισθητά.
● Αμυγδαλεκτομή – ιδιαιτέρως στα παιδιά αυτή η επέμβαση μπορεί να αντιμετωπίσει το σύνδρομο υπνικής άπνοιας με ποσοστό 90-95%. Στους ενήλικες όμως είναι επίσης απαραίτητη σε σημαντικό ποσοστό ασθενών με αποφρακτικού τύπου υπνική άπνοια.
● Στάφυλο-υπερώιο-φαρυγγοπλαστική (UPPP) για την αντιμετώπιση της μακριάς σταφυλής και της “χαλαρής” υπερώας.
Ειρήνη Μάντζαρη, Χειρούργος Ωτορινολαρυγγολόγος ενηλίκων και παίδων
