Ροχαλητό, άπνοια, σύνδρομο υπνικής άπνοιας, 3 οντότητες που μπορεί να συνυπάρχουν μπορεί όμως και όχι.
Ας τα πάρουμε, όμως, ένα – ένα για να μην υπάρχει σύγχυση.
Το ροχαλητό είναι πολύ συχνό φαινόμενο, το οποίο μπορεί να συμβεί σε όλους μας, κάποιες φορές στον ύπνο ιδίως όταν είμαστε πολύ κουρασμένοι, κρυωμένοι ή έχουμε καταναλώσει αρκετό αλκοόλ προ του ύπνου.
Παθολογικό είναι όταν είναι έντονο και συμβαίνει καθ’ εξίν, δηλαδή συστηματικά πάνω από 3 νύχτες την εβδομάδα. Αυτό σημαίνει ότι σε κάποιο σημείο της πορείας του αέρα από την μύτη ή το στόμα υπάρχει κάποιο ανατομικό πρόβλημα που δημιουργεί την παραγωγή αυτού του ήχου όπως: στραβό διάφραγμα, ρινικοί πολύποδες, υπερτροφικές αμυγδαλές, μακρά σταφυλή, μακρά και μαλθακή υπερώα, μεγάλη γλώσσα. Επίσης το αυξημένο σωματικό βάρος αποτελεί σημαντικό επιβαρυντικό παράγοντα.
Στην περίπτωση που το ροχαλητό δεν συνοδεύεται από άπνοιες, δηλαδή από παύσεις της αναπνοής, είναι πιο “αθώο” και στις περιπτώσεις αυτές η λύση είναι συνήθως χειρουργική.
Προσοχή όμως, το συστηματικό ροχαλητό πρέπει και να διερευνάται και να αντιμετωπίζεται, γιατί σε βάθος χρόνου μπορεί να μετατραπεί σε απνοϊκό σύνδρομο, το οποίο είναι επικίνδυνο.
Στο απνοϊκό σύνδρομο διακόπτεται η αναπνοή για πάνω από 10 sec με αποτέλεσμα να πέφτει το οξυγόνο στον οργανισμό.
Παθολογικές είναι οι άπνοιες όταν είναι πάνω από 5 ανά ώρα ύπνου.
Οι κλινικές εκδηλώσεις του συνδρόμου ποικίλουν ανάλογα με την βαρύτητα και τον αριθμό των απνοιών.
Σε μικρό βαθμό απνοιών τα συμπτώματα είναι λίγα ή απουσιάζουν τελείως. Με την πάροδο του χρόνου και την αύξηση του αριθμού των απνοιών τα συμπτώματα είναι βαρύτερα. Τα κυριότερα είναι η έντονη ημερήσια υπνηλία, η οποία μπορεί να υπάρχει ακόμα και κατά τη διάρκεια της οδήγησης με κίνδυνο πρόκλησης ατυχήματος. Η μειωμένη ενεργητικότητα,το μόνιμο αίσθημα κόπωσης δηλαδή ο ασθενής ξυπνάει το πρωί και δεν νιώθει φρέσκος και ξεκούραστος από τον νυχτερινό ύπνο, οι πονοκέφαλοι και η πρωινή ξηροστομία. Το βράδυ οι ασθενείς μπορεί να έχουν συχνοουρία,εφιδρώσεις και αναγωγές γαστρικού περιεχομένου.
Σε πιο βαριές περιπτώσεις παρατηρείται απώλεια μνήμης και συγκέντρωσης,κατάθλιψη και μειωμένη σεξουαλική διάθεση και ικανότητα.
Εκτός όμως από την μειωμένη ποιότητα ζωής, κινδυνεύει σοβαρά και η ζωή των ασθενών αυτών, καθώς οι άπνοιες στον ύπνο συνδέονται με αρτηριακή υπέρταση, στεφανιαία νόσο,έμφραγμα του μυοκαρδίου, αρρυθμίες και εγκεφαλικά επεισόδια.
Είναι λοιπόν ζωτικής σημασίας να διαγιγνώσκονται τα άτομα με το ΣΑΑΥ και να αντιμετωπίζονται σωστά.
Στα ιατρεία μας γίνεται ειδική αξιολόγηση των ασθενών ώστε να διαχωριστούν οι “ροχαλητές” από τους “απνοϊκούς”, πλήρης κλινική εξέταση με άκαμπτα και εύκαμπτα ενδοσκόπια ώστε να εντοπιστούν ανατομικά προβλήματα καθώς και προγραμματισμός πλήρους μελέτης ύπνου σε εργαστήριο ή κατ’οίκον ανάλογα με το περιστατικό.
Η θεραπεία είναι εξατομικευμένη για τον κάθε ασθενή γιατί, δυστυχώς, ειδικά για τους ασθενείς με το ΣΣΑΥ η νόσος είναι πολυπαραγοντική και θέλει ειδική και πολύπλευρη αντιμετώπιση.
Με εκτίμηση,
Δρ. Αυλωνίτου Ειρήνη
Διδάκτωρ Ιατρικής σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Χειρουργός ΩΡΛ, ενηλίκων και παίδων
