Έρχονται Χριστούγεννα, η πιο όμορφη, οικογενειακή γιορτή, αλλά και η πιο μελαγχολική για πολλούς! Η μέρα έχει μικρύνει και έξω κάνει κρύο! Ένα άκρως χειμωνιάτικο σκηνικό που για μερικούς φαντάζει ονειρικό, αλλά για άλλους σηματοδοτεί την αρχή της εποχικής συναισθηματικής κατάθλιψης που νιώθουν.
Ποια είναι τα συμπτώματα της εποχικής συναισθηματικής κατάθλιψης;
Η εποχική συναισθηματική κατάθλιψη εμφανίζεται συνήθως κατά τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες με ιδιαίτερη έμφαση την περίοδο των Χριστουγέννων και πιο μετά. Συνήθως, τα άτομα που πάσχουν από εποχική συναισθηματική κατάθλιψη ξεπερνούν τα συμπτώματά της τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες. Ας δούμε παρακάτω κάποια από αυτά τα συμπτώματα:
- Χαμηλά επίπεδα ενέργειας
- Διαταραχές ύπνου (υπερυπνία ή/και αϋπνία)
- Μειωμένη συγκέντρωση
- Έντονη κόπωση
- Αυξημένη όρεξη ειδικά για υδατάνθρακες
- Απώλεια ενδιαφέροντoς
- Αυξημένη πρόσληψη τροφής και αύξηση του βάρους
Πώς μπορεί να επηρεάσει η εποχική συναισθηματική κατάθλιψη τον ύπνο;
Όπως αναφέραμε και παραπάνω στα κύρια συμπτώματα, η εποχική συναισθηματική κατάθλιψη μπορεί να διαταράξει τον κύκλο του ύπνου. Πώς; Τα πιο συνηθισμένα είναι η υπερυπνία και η αϋπνία. Η υπερυπνία οδηγεί σε υπερβολικό ύπνο, χωρίς να είναι ποιοτικός, αλλά διακοπτόμενος με αϋπνίες που έχουν σαν αποτέλεσμα το άτομο να υποφέρει από υπνηλία, ανησυχία και κούραση κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Πώς ακριβώς προκαλούνται αυτές οι διαταραχές στον ύπνο;
Κάποια στοιχεία τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο είναι τα ακόλουθα:
- Μελατονίνη: το σκοτάδι ευνοεί την αύξηση στην παραγωγή της μελατονίνης, της ορμόνης που προκαλεί υπνηλία, μειώνοντας τη θερμοκρασία του σώματος και καταστέλλοντας το νευρικό σύστημα. Με αυτόν τον τρόπο νιώθουμε περισσότερη νύστα και την ανάγκη για ύπνο, περιορίζοντας τις καθημερινές μας δραστηριότητες και τη συμπεριφορά μας.
- Βιταμίνη D: Η βιταμίνη D συνδέεται με την αύξηση της σεροτονίνης, της ορμόνης της ευτυχίας και της καλής διάθεσης. Τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D το φθινόπωρο και τον χειμώνα μας κάνουν και αισθανόμαστε θλίψη.
- Κιρκαδικός ρυθμός: Η ελάχιστη έκθεση στον ήλιο τον χειμώνα, μπορεί να διαταράξει το βιολογικό μας ρολόι με αποτέλεσμα να επηρεάζεται αρνητικά η ψυχολογία μας.
Mπορούμε να διαχειριστούμε την εποχική συναισθηματική κατάθλιψη και με ποιο τρόπο;
Υπάρχουν κάποιοι τρόποι που μπορούμε να ακολουθήσουμε ώστε να διατηρήσουμε τα επίπεδα της ενέργειάς μας υψηλά και να καταπολεμήσουμε σε ένα βαθμό τη θλίψη που μας φέρνει η εποχική συναισθηματική κατάθλιψη. Ας δούμε μερικούς από αυτούς παρακάτω:
- Αυξημένη δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας.
- Έκθεση σε όσο το δυνατόν περισσότερο φως κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά και όταν νυχτώνει και δεν είναι η ώρα για ύπνο.
- Κατανάλωση τροφών πλούσιων σε σίδηρο (άπαχο κόκκινο κρέας, κοτόπουλο, αυγά, φακές, σπανάκι κτλ.)
- Κατανάλωση τροφών πλούσιων σε μαγνήσιο (λαχανικά, μπανάνες, μαύρη σοκολάτα, σόγια, ξηροί καρποί κτλ.)
- Κατανάλωση τροφών πλούσιων σε Β12 (τόνος, αυγά, σολομός, μοσχαρίσιο κρέας, στρείδια, γάλα σόγιας)
- Υπαίθριες αθλητικές δραστηριότητες και κυρίως περπάτημα τις ηλιόλουστες ημέρες του χειμώνα (στην Ελλάδα ζούμε και έχουμε αρκετές τέτοιες ημέρες) για μέγιστη απορρόφηση της βιταμίνης D.
- Ορισμός σταθερής ώρας ύπνου.
- Αποφυγή καφεΐνης μετά το μεσημεριανό και του αλκοόλ πριν τον ύπνο.
Να θυμάστε πως οι παραπάνω αποτελούν γενικές συμβουλές. Αν αντιμετωπίζετε προβλήματα με τον ύπνο σας θα πρέπει να απευθυνθείτε στον ιατρό σας. Να θυμάστε πως όλες οι εποχές είναι όμορφες και γίνονται ακόμα πιο όμορφες με έναν ποιοτικό και ξεκούραστο ύπνο που συμβάλλει στην ενίσχυση της ψυχικής μας υγείας.
