Ο ύπνος είναι το πολυτιμότερο δώρο που μπορούμε να προσφέρουμε στον εαυτό μας. Είναι η στιγμή που το σώμα και το μυαλό ανακτούν δυνάμεις, προετοιμάζοντας μας για την επόμενη μέρα. Όμως, τι συμβαίνει όταν ξυπνάμε πιο κουρασμένοι απ’ όταν πέσαμε για ύπνο;
Αν ξεκινάς τη μέρα με αίσθημα εξάντλησης, δυσκολεύεσαι να συγκεντρωθείς και νιώθεις ότι το σώμα σου ζητάει συνεχώς περισσότερες ώρες ύπνου, ίσως είναι η στιγμή να αξιολογήσεις την ποιότητα του ύπνου σου.
Απάντησε στις παρακάτω πέντε ερωτήσεις και ανακάλυψε αν ο ύπνος σου χρειάζεται… check-up.
Νιώθεις υπνηλία μέσα στην ημέρα;
Αν η ανάγκη σου για ύπνο μετά τη δουλειά είναι εντονότερη από την επιθυμία σου για φαγητό, αυτό μπορεί να είναι σημάδι διαταραχής ύπνου.
Ακόμα κι αν κοιμάσαι 7-9 ώρες, αν δυσκολεύεσαι να κρατήσεις τα μάτια σου ανοιχτά κατά τη διάρκεια της ημέρας ή αν νιώθεις ακατανίκητη υπνηλία ενώ εργάζεσαι ή οδηγείς, ίσως υπάρχει υποκείμενο πρόβλημα, όπως η ναρκοληψία.
Δοκίμασε να προσθέσεις 30 λεπτά ύπνου στη ρουτίνα σου για μία εβδομάδα. Αν η κατάσταση δεν βελτιωθεί, ένας ειδικός μπορεί να σε καθοδηγήσει.
Δυσκολεύεσαι να κοιμηθείς τακτικά;
Αν κάθε βράδυ περνάς ώρες στριφογυρίζοντας στο κρεβάτι και δυσκολεύεσαι να αποκοιμηθείς, ίσως αντιμετωπίζεις αϋπνία.
Η αϋπνία μπορεί να προκληθεί από πολλούς παράγοντες, όπως το άγχος, η έκθεση σε οθόνες πριν τον ύπνο ή μια ασταθή ρουτίνα ύπνου. Αν περνάς περισσότερα από 30 λεπτά προσπαθώντας να κοιμηθείς, τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα για πάνω από τρεις μήνες, είναι πιθανό να υπάρχει κάποιο υποκείμενο ζήτημα.
Απόφυγε την καφεΐνη το απόγευμα, καθιέρωσε μια σταθερή βραδινή ρουτίνα και, αν το πρόβλημα επιμένει, ζήτησε τη βοήθεια ειδικού.
Στριφογυρίζεις και κλοτσάς στον ύπνο σου;
Το να αλλάζεις πλευρό μέσα στη νύχτα είναι φυσιολογικό, αλλά αν οι κινήσεις σου είναι έντονες και επαναλαμβανόμενες, ίσως πρόκειται για σύνδρομο ανήσυχων ποδιών.
Αν νιώθεις την ανάγκη να κουνάς συνεχώς τα πόδια σου ή έχεις αίσθηση μυρμηγκιάσματος και δυσφορίας, ειδικά το βράδυ, ίσως είναι ένδειξη νευρολογικής διαταραχής ή έλλειψης σιδήρου.
Ένα διατροφικό πρόγραμμα πλούσιο σε σίδηρο και η συμβουλή ενός γιατρού μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος.
Δεν μπορείς να κρατήσεις σταθερό πρόγραμμα ύπνου;
Αν τη μία μέρα κοιμάσαι στις 11 το βράδυ και την επόμενη στις 3 τα ξημερώματα, το βιολογικό σου ρολόι είναι πιθανότατα απορρυθμισμένο.
Η διαταραχή του κιρκάδιου ρυθμού μπορεί να προκληθεί από ακανόνιστα ωράρια εργασίας, νυχτερινές βάρδιες, συχνά ταξίδια ή υπερβολική έκθεση σε τεχνητό φως πριν τον ύπνο. Το αποτέλεσμα είναι μια μόνιμη αίσθηση κούρασης και δυσκολία να ξυπνήσεις ξεκούραστος/η, ακόμη και αν έχεις κοιμηθεί αρκετές ώρες.
Για να ρυθμίσεις το βιολογικό σου ρολόι, προσάρμοσε το ωράριό σου ώστε να κοιμάσαι και να ξυπνάς την ίδια ώρα κάθε μέρα, ακόμα και τα σαββατοκύριακα.
Ροχαλίζεις τόσο δυνατά που ξυπνάς… τον γείτονα;
Το ροχαλητό μπορεί να είναι απλώς ενοχλητικό, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις αποτελεί ένδειξη υπνικής άπνοιας – μιας σοβαρής διαταραχής που προκαλεί προσωρινές διακοπές της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Η υπνική άπνοια μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια κόπωση, πονοκεφάλους, δυσκολία συγκέντρωσης και αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων. Αν ροχαλίζεις έντονα και νιώθεις εξάντληση κατά τη διάρκεια της ημέρας, είναι σημαντικό να συμβουλευτείς έναν ειδικό ύπνου.
Αν απάντησες «ναι» στις περισσότερες ερωτήσεις…
Η ποιότητα του ύπνου σου μπορεί να μην είναι τόσο καλή όσο νομίζεις. Για να τη βελτιώσεις:
- Καθιέρωσε σταθερό ωράριο ύπνου και ακολούθησέ το καθημερινά.
- Περιόρισε τη χρήση οθονών τουλάχιστον μία ώρα πριν τον ύπνο.
- Απόφυγε την καφεΐνη και το αλκοόλ πριν τη βραδινή ξεκούραση.
- Εξασφάλισε ένα άνετο περιβάλλον ύπνου, με σωστή θερμοκρασία και χαμηλό φωτισμό.
- Ενσωμάτωσε τη φυσική δραστηριότητα στη ρουτίνα σου, αλλά απόφυγε την έντονη άσκηση αργά το βράδυ.
Αν παρόλα αυτά τα προβλήματα ύπνου επιμένουν, μην τα αγνοήσεις. Ένας ειδικός ύπνου μπορεί να σε βοηθήσει να βρεις τη ρίζα του προβλήματος και να ανακτήσεις τη χαμένη σου ενέργεια. Γιατί ο καλός ύπνος δεν είναι πολυτέλεια – είναι ανάγκη.