Η μελέτη ύπνου με χρήση φορητών συσκευών καταγραφής που λαμβάνει χώρα στο σπίτι του ασθενούς, αποτελεί μια εξαίρετη επιλογή για screening, δηλαδή ανίχνευση και διάγνωση στο γενικό πληθυσμό ατόμων που παρουσιάζουν διαταραχές του ύπνου με συνηθέστερη την υπνική άπνοια.
Μάλιστα η πανδημία του κορωνοϊού Covid- 19 και τα νέα πρωτόκολλα υγειονομικής ασφάλειας και υγιεινής που θέσπισαν οι εταιρίες ύπνου, κατέστησαν τη μελέτη ύπνου στο σπίτι την πρώτη διαγνωστική επιλογή στον κλινικό ιατρό που υποψιάζεται υπνοαπνοϊκό σύνδρομο σε κάποιον ασθενή.
Ενδείξεις- αντενδείξεις
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής Ύπνου, ο κλινικός γιατρός οφείλει να συστήνει τη μελέτη ύπνου στο σπίτι με φορητή συσκευή σε ασθενείς που υποψιάζεται μέτρια και σοβαρή υπνική άπνοια, στην οποία δε συμβάλλουν άλλες υποκείμενες ιατρικές αιτίες.
Αντιθέτως, δε συστήνεται όταν:
α. δεν υπάρχει ισχυρή κλινική υποψία άπνοιας,
β. όταν υπάρχει υποψία άλλης διαταραχής ύπνου ή παραϋπνίας και
γ. όταν συντρέχουν άλλα σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, όπως νευρομυϊκές διαταραχές, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια ή πνευμονολογικά νοσήματα.
Στις περιπτώσεις αυτές συστήνεται πολυσωματογραφική μελέτη ύπνου εντός εργαστηρίου (in –lab).
Διαδικασία
Η μελέτη ύπνου στο σπίτι είναι σχεδιασμένη να μην διαταράσσει την άνεση και τις συνήθειες ύπνου του εξεταζομένου ώστε να παράσχει πιο ακριβή και αντιπροσωπευτικά αποτελέσματα. Στον εξεταζόμενο συστήνεται την ημέρα της εξέτασης να ακολουθήσει πιστά το πρόγραμμα και τις συνήθειες του, χωρίς όμως ενδιάμεσους ύπνους πχ μεσημεριανούς και χωρίς κατανάλωση καφεΐνης μετά το μεσημεριανό.
Στον εξεταζόμενο παραδίδεται ο εξοπλισμός και δίνονται σαφείς οδηγίες από τον ειδικό ιατρό για το πώς και πότε τίθεται σε λειτουργία ή εναλλακτικά συνεργάτης του ιατρείου παραδίδει τον εξοπλισμό στο σπίτι του ασθενούς και πραγματοποιεί ο ίδιος τη σύνδεση.
Η συσκευή καταγράφει:
Άπνοιες (αποφρακτικού τύπου, κεντρικές, μεικτές), τον μέσο όρο διάρκειας, την μέγιστη διάρκεια και τις θέσεις σώματος, τις υπόπνοιες (αποφρακτικού τύπου, κεντρικές, μεικτές), το ροχαλητό, τον αριθμό επεισοδίων και τις θέσεις σώματος, την οξυμετρία και την μέτρηση των παλμών της καρδιάς.
Ο ασθενής κοιμάται και το επόμενο πρωί απενεργοποιεί τη συσκευή. Ο ειδικός ύπνου πραγματοποιεί την επεξεργασία και ερμηνεία των αποτελεσμάτων (scoring).
Ανάλογα με τα αποτελέσματα στον ασθενή προτείνεται πάντα η κατάλληλη θεραπευτική λύση, η οποία είναι είτε συντηρητική είτε επεμβατική ή συχνά συνδυασμός των δύο.
Η αξία της μελέτης ύπνου με φορητή συσκευή στο σπίτι έγκειται στο ότι δίνει ασφαλή και έγκυρη διάγνωση πιθανού απνοϊκού συνδρόμου στον ασθενή, χωρίς την ταλαιπωρία της διανυκτέρευσης στο νοσοκομείο και της διατάραξης του καθημερινού του προγράμματος και μάλιστα μέσα στις ρεαλιστικές συνθήκες του καθημερινού του ύπνου.
Άγις Κόμης, Χειρουργός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
