Μελέτες δείχνουν πως το βάρος ενός ατόμου καθορίζεται, πέρα από τη διατροφή, το επίπεδο δραστηριότητας, το άγχος, την υγεία και την κληρονομικότητα, από την ποιότητα και τη διάρκεια του ύπνου. Το πόσο καλά ή όχι κοιμόμαστε μπορεί να επηρεάσει την αύξηση και την απώλεια βάρους, καθώς η απώλεια ύπνου αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση παχυσαρκίας. Επιπρόσθετα, σαν μέρος ενός φαύλου κύκλου, το υπερβολικό βάρος μπορεί με τη σειρά του να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές ύπνου.
Πώς η στέρηση ύπνου οδηγεί στην παχυσαρκία;
Η απώλεια ύπνου δημιουργεί μια ορμονική ανισορροπία στο σώμα και προάγει με αυτόν τον τρόπο την υπερφαγία και την αύξηση βάρους. Η λεπτίνη και η γκρελίνη είναι ορμόνες που ρυθμίζουν την όρεξη και όταν δεν κοιμάστε επαρκώς, η παραγωγή αυτών των ορμονών μεταβάλλεται με τρόπο που δημιουργεί αυξημένα αισθήματα πείνας. Η στέρηση ύπνου σχετίζεται με την ανεπάρκεια της αυξητικής ορμόνης και τα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης, οι οποίες έχουν συνδεθεί με την παχυσαρκία. Επιπλέον, ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί να βλάψει τον μεταβολισμό.
Η περιορισμένη διάρκεια ύπνου έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί μεγαλύτερη τάση για επιλογή τροφών με πολλές θερμίδες. Επίσης, οι θερμίδες που καταναλώνονται αργά το βράδυ αυξάνουν τον κίνδυνο αύξησης βάρους. Επιπλέον, οι ενήλικες που δεν κοιμούνται επαρκώς ασκούνται λιγότερο από αυτούς που κοιμούνται, με πιθανή αιτία την υπνηλία και την κόπωση που νιώθουν κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Πώς επηρεάζει η παχυσαρκία τον ύπνο;
Τα άτομα που είναι παχύσαρκα είναι πιο πιθανό να αναφέρουν αϋπνία ή προβλήματα ύπνου (πχ. άπνοια, Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση) σε σχέση με όσους έχουν φυσιολογικό βάρος. Υπάρχουν επίσης, στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η παχυσαρκία σχετίζεται με αυξημένη υπνηλία και κόπωση κατά τη διάρκεια της ημέρας, ακόμη και σε άτομα που κοιμούνται όλη τη νύχτα χωρίς διακοπή. Μελέτες έχουν δείξει πως η παχυσαρκία επηρεάζει αρνητικά τον μεταβολισμό και τους κύκλους του ύπνου, μειώνοντας με αυτόν τον τρόπο την ποιότητα του ύπνου.
Πώς μπορείτε να κοιμηθείτε καλύτερα όταν είστε υπέρβαροι;
Τα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα θα πρέπει να υιοθετήσουν κάποιες πρακτικές, που θα τους βοηθήσουν στη βελτίωση του ύπνου τους. Ας δούμε παρακάτω κάποια βήματα που θα βοηθήσουν αρκετά:
Άσκηση: Η άσκηση μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα του ύπνου σε άτομα που υποφέρουν από διαταραχές ύπνου. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι μειώνει τα συμπτώματα σε ασθενείς που υποφέρουν από άπνοια ύπνου. Επίσης, η άσκηση σε εξωτερικό χώρο μας εκθέτει στο φυσικό φως, προωθώντας έναν υγιή κύκλο ύπνου-αφύπνισης.
Στρώμα: Είναι σημαντικό το στρώμα που θα επιλέξετε να επιτρέπει τη σωστή ευθυγράμμιση της σπονδυλικής σας στήλης και την ισορροπημένη πίεση επαφής μεταξύ του σώματός σας και του στρώματος. Έρευνες έχουν δείξει πως το σωματικό βάρος επηρεάζει άμεσα την επιλογή του στρώματος και το πόσο άνετο είναι.
Διατροφή: Η καθημερινή σας διατροφή επηρεάζει άμεσα την ποιότητα του ύπνου σας και μία υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή μπορεί να βελτιώσει τον ύπνο. Μελέτες έχουν δείξει πως μία διατροφή πλούσια σε υδατάνθρακες, όπως και η κατανάλωση φαγητού μία ώρα πριν τον ύπνο μπορεί να οδηγήσει σε μη ποιοτικό ύπνο.
Εάν βιώνετε ύπνο κακής ποιότητας που μπορεί να σχετίζεται με το βάρος, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε ιατρό και ειδικό ύπνου για να λάβετε μία εξατομικευμένη καθοδήγηση.