Το παραμιλητό στον ύπνο, είναι μια διαταραχή του ύπνου που ορίζεται ως ομιλία κατά τη διάρκεια του ύπνου χωρίς το άτομο να το γνωρίζει. Το να μιλάς στον ύπνο μπορεί να περιλαμβάνει περίπλοκους διαλόγους ή μονολόγους, πλήρη ασυναρτησία ή μουρμουρητό. Τα καλά νέα είναι ότι για τους περισσότερους ανθρώπους είναι ένα σπάνιο και βραχύβιο περιστατικό.
Είναι κοινό για τους ανθρώπους να βιώνουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο παραμιλητού στον ύπνο κατά τη διάρκεια της ζωής τους, καθιστώντας το μία από τις πιο συνηθισμένες ανώμαλες συμπεριφορές που μπορεί να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η έρευνα βοήθησε στην αποσαφήνιση των συμπτωμάτων και των συνεπειών του ύπνου, αλλά υπάρχουν πολλά που παραμένουν άγνωστα σχετικά με τις αιτίες και τη θεραπεία αυτής της κατάστασης.
Τι είναι ο ύπνος;
Το να μιλάς στον ύπνο είναι ένας τύπος παραϋπνίας. Οι παραϋπνίες είναι μη φυσιολογικές συμπεριφορές κατά τον ύπνο. Σε αντίθεση με τις περισσότερες παραϋπνίες που συμβαίνουν μόνο κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων τμημάτων του κύκλου ύπνου, η ομιλία στον ύπνο μπορεί να συμβεί είτε κατά την ταχεία κίνηση των ματιών (REM) είτε στον ύπνο εκτός REM.
Η ομιλία ύπνου θεωρείται διακριτή από άλλες φωνητικές εντολές που μπορεί να συμβούν κατά τη διάρκεια του ύπνου, όπως η καταθρενία, μια αναπνευστική διαταραχή που προκαλεί ακουστικό πόνο ή διαταραχή συμπεριφοράς ύπνου REM (RBD), η οποία περιλαμβάνει ένα άτομο που ενεργεί φυσικά τα όνειρά του.
Ποια είναι τα συμπτώματα του ύπνου;
Το κεντρικό σύμπτωμα της ομιλίας ύπνου είναι ηχητική έκφραση που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια του ύπνου χωρίς το άτομο να το γνωρίζει ότι συμβαίνει. Μπορεί να είναι ασυναρτησία ή να μοιάζει με κανονική ομιλία.
Μια γλωσσική μελέτη του somniloquy διαπίστωσε ότι περίπου το ήμισυ των καταγεγραμμένων ομιλιών ύπνου ήταν ακατανόητο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η συνομιλία για τον ύπνο ήταν σιγά σιγά, σιωπηλή ομιλία (μετακινώντας τα χείλη με περιορισμένο θόρυβο) ή σιγασμένη από μαξιλάρια ή κουβέρτες.
Το άλλο μισό του ύπνου που ήταν κατανοητό είχε έναν αριθμό παράλληλων με τις τυπικές συνομιλίες. Για παράδειγμα, ακολουθούσε συνήθως τυπικά πρότυπα γραμματικής και περιλάμβανε παύσεις σαν να μιλούσε με άλλο άτομο.
Πολλές από τις καταγεγραμμένες εκφράσεις ήταν αρνητικές, ή βωμολοχίες, υποδηλώνοντας ότι ο λόγος ύπνου μπορεί να αντικατοπτρίζει τον διάλογο που προκαλείται από συγκρούσεις που λαμβάνουν χώρα στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια του ύπνου. Ο ύπνος που είναι προσβλητικός, έχει σεξουαλικό περιεχόμενο ή αποκαλύπτει μυστικά, μπορεί να προκαλέσει αμηχανία ή ντροπή. Ωστόσο, οι άνθρωποι γνωρίζουν πολύ σπάνια ότι μιλούν στον ύπνο τους εκείνη τη στιγμή και συνήθως δεν θυμούνται τα επεισόδια όταν ξυπνούν.
Τα επεισόδια της συνομιλίας στον ύπνο τείνουν να είναι σύντομα και σπάνια περιλαμβάνουν μακροχρόνιες συνομιλίες. Το συνολικό επεισόδιο μπορεί να περιλαμβάνει μόνο λίγες λέξεις ή μερικές προτάσεις.
Η έρευνα σχετίζεται με την πηγή του περιεχομένου κατά τη διάρκεια επεισοδίων ύπνου. Η ομιλία ενδέχεται να μην έχει καμία σαφή σύνδεση με τη ζωή ενός ατόμου, τα πρόσφατα γεγονότα ή προηγούμενες συνομιλίες. Ορισμένα στοιχεία δείχνουν ότι μπορεί μερικές φορές να σχετίζεται με τα όνειρα, αλλά δεν φαίνεται να συνδέεται στενά με τη δραστηριότητα των ονείρων.
Πόσο συνηθισμένο είναι να μιλάει κανείς στον ύπνο;
Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι έως και το 66% των ανθρώπων έχουν βιώσει επεισόδια ομιλίας κατά τον ύπνο, καθιστώντας το μία από τις πιο κοινές παρασιμίες. Τούτου λεχθέντος, δεν συμβαίνει συχνά, με μόλις το 17% των ατόμων να αναφέρουν επεισόδια ομιλίας στον ύπνο τους τελευταίους τρεις μήνες. Ακόμα και οι συνηθισμένοι ομιλητές ύπνου μπορεί να χρειαστεί να εγγραφούν για τέσσερις νύχτες ή περισσότερες για να τεκμηριώσουν ένα επεισόδιο.
Η ομιλία ύπνου βρίσκεται συχνότερα στα παιδιά και πιστεύεται ότι επηρεάζει λιγότερους ενήλικες. Εμφανίζεται εξίσου σε γυναίκες και άνδρες.
Επειδή ένα άτομο γνωρίζει πολύ σπάνια επεισόδια, τα δεδομένα σχετικά με την ομιλία κατά τον ύπνο, μπορεί να μην είναι ακριβή. Οι αναφορές για ομιλία ύπνου συνήθως προέρχονται από ένα μέλος της οικογένειας ή από έναν σύντροφο στο κρεβάτι.
Κινδυνεύει ο ύπνος από τέτοια επεισόδια;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, το να μιλάς στον ύπνο είναι αβλαβές. Συνήθως δεν έχει σημαντική επίδραση στον ύπνο του ατόμου και συνήθως δεν συμβαίνει αρκετά συχνά για να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα.
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες καταστάσεις στις οποίες ο ύπνος μπορεί να προκαλέσει προβλήματα:
Αν ο ύπνος ενοχλεί έναν σύντροφο ή έναν συγκάτοικο, μπορεί να διακόψει τον ύπνο τους και να συμβάλει σε προβλήματα όπως η αϋπνία ή η υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Εάν το περιεχόμενο της ομιλίας ύπνου είναι ενοχλητικό, μπορεί να δημιουργήσει αμηχανία ή άγχος μεταξύ του ατόμου που μιλά στον ύπνο του και του συντρόφου του στο κρεβάτι.
Εάν η ομιλία ύπνου συμβαίνει παράλληλα με άλλες παραϋπνίες, όπως διαταραχή εφιάλτη ή υπνοβασία, μπορεί να συνδέεται με μεγαλύτερες δυσκολίες ύπνου που μπορεί να προκαλέσουν κατακερματισμένο ή ανεπαρκή ύπνο.
Τι προκαλεί τον ύπνο;
Οι ειδικοί δεν είναι σίγουροι γιατί οι άνθρωποι μιλούν στον ύπνο τους. Υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να παίζει ρόλο κάποιο γενετικό χαρακτηριστικό, με ορισμένες μελέτες να διαπιστώνουν ότι η συζήτηση στον ύπνο μπορεί να παρατηρηθεί σε οικογένειες.
Σε μελέτες για δίδυμα, η ομιλία στον ύπνο βρέθηκε να συνυπάρχει συχνότερα με υπνοβασία, τρίξιμο δοντιών και εφιάλτες, τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες, και όλα αυτά μπορεί να έχουν κάποια γενετική σχέση. Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την καλύτερη κατανόηση αυτών των πιθανών συνδέσεων.
Πώς μπορείτε να σταματήσετε να μιλάτε στον ύπνο;
Επειδή η αιτία της ομιλίας ύπνου δεν είναι πλήρως κατανοητή, υπάρχει περιορισμένη γνώση σχετικά με αποδεδειγμένες μεθόδους για τη διακοπή της συνομιλίας στον ύπνο. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η θεραπεία για ομιλία ύπνου είναι περιττή λόγω της περιορισμένης συχνότητας και των ελάχιστων αρνητικών συνεπειών.
Για άτομα που θέλουν να προσπαθήσουν να περιορίσουν ή να εξαλείψουν τα επεισόδια ομιλίας κατά τον ύπνο, η εστίαση στην υγιεινή του ύπνου μπορεί να είναι ένα χρήσιμο σημείο εκκίνησης. Πιστεύεται ότι η κατάσταση μπορεί να είναι πιο πιθανό να προκύψει όταν διαταράσσονται τα φυσιολογικά πρότυπα ύπνου. Για αυτόν τον λόγο, τα βήματα που προάγουν τον συνεπή και σταθερό ύπνο μπορούν να βοηθήσουν στην αποτροπή των παραϋπνιών, συμπεριλαμβανομένης της ομιλίας στον ύπνο.
Η υγιεινή του ύπνου περιλαμβάνει το περιβάλλον ύπνου ενός ατόμου και τις συνήθειές του που μπορούν να επηρεάσουν τον ύπνο. Η βελτίωση της υγιεινής του ύπνου μπορεί να εξαλείψει πιθανές αιτίες διακοπών του ύπνου και να δημιουργήσει ρουτίνες που ευνοούν τον ύπνο υψηλότερης ποιότητας.
Μερικοί από τους βασικούς τρόπους για την ενίσχυση της υγιεινής του ύπνου περιλαμβάνουν:
- Διατήρηση ενός σταθερού προγράμματος ύπνου κάθε μέρα, συμπεριλαμβανομένων των Σαββατοκύριακων.
- Αποφυγή καφεΐνης ή άλλων διεγερτικών αργά το απόγευμα και το βράδυ.
- Χρόνο για χαλάρωση, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης έκθεσης στο φως και στις ηλεκτρονικές συσκευές για τουλάχιστον μισή ώρα πριν από τον ύπνο.
- Τακτική έκθεση στο φως της ημέρας και χρόνος για σωματική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας.
- Δημιουργία χώρου ύπνου χωρίς απόσπαση της προσοχής, παράλληλα και με περιορισμένο φως ή ήχο.
- Χρήση ποιοτικού στρώματος, μαξιλαριών και κλινοσκεπασμάτων που βοηθούν να αισθάνεστε άνεση και στήριξη.
Τα άτομα που ενοχλούνται από τη συνεχιζόμενη ομιλία ύπνου, υποφέρουν από άλλα προβλήματα ύπνου ή / και έχουν υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας θα πρέπει να μιλήσουν με το γιατρό τους που μπορεί να βοηθήσει να φτάσει στο τέλος αυτών των ζητημάτων και να προτείνει την πιο κατάλληλη θεραπεία.
Πολλές φορές είναι απαραίτητη και η ψυχολογική υποστήριξη ή και θεραπεία με κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
Πώς μπορούν οι συγκάτοικοι να βοηθήσουν εκείνους που παραμιλούν στον ύπνο;
Συχνά οι σύντροφοι ή συγκάτοικοι των ατόμων που μιλούν στον ύπνο τους φέρουν το βάρος των αρνητικών συνεπειών της υπνηλίας. Μπορεί να ξυπνήσουν απροσδόκητα τη νύχτα ή να ενοχλούνται ή να προσβάλλονται από το περιεχόμενο της ομιλίας εκείνου που παραμιλά δίπλα τους.
Εάν η ομιλία ύπνου δημιουργεί αυτά τα προβλήματα σε τακτική βάση, η εστίαση στην υγιεινή του ύπνου μπορεί να βοηθήσει τον σύντροφο να μειώσει τη συχνότητα των επεισοδίων του παραμιλητού.
Εάν υπάρχουν άλλες διαταραχές του ύπνου ή υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας μαζί με ομιλία ύπνου, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η Άπνοια Ύπνου.
Η συζήτηση με έναν γιατρό ύπνου μπορεί να σας βοηθήσει να το αξιολογήσετε.