Στατιστικά δείχνουν ότι το ροχαλητό είναι ευρέως διαδεδομένο, αλλά η σοβαρότητα και οι επιπτώσεις του στην υγεία μπορεί να διαφέρουν. Το ροχαλητό μπορεί να είναι ελαφρύ, περιστασιακό και άσχετο, ή μπορεί να είναι το σημάδι μιας σοβαρής υποκείμενης αναπνευστικής διαταραχής που σχετίζεται με τον ύπνο.
Το ροχαλητό εκτιμάται ότι επηρεάζει το 57% των ανδρών και το 40% των γυναικών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εμφανίζεται ακόμη και στο 27% των παιδιών.
Η γνώση των βασικών στοιχείων για το ροχαλητό – τι το προκαλεί, πότε είναι επικίνδυνο, και πώς να το αντιμετωπίσει κανείς – μπορεί να διευκολύνει την καλύτερη υγεία και να εξαλείψει μια κοινή αιτία για παράπονα που σχετίζονται με τον ύπνο.
Τι προκαλεί το ροχαλητό;
Ο ήχος του ροχαλητού προκαλείται από τη δόνηση των ιστών κοντά στον αεραγωγό στο πίσω μέρος του λαιμού. Κατά τη διάρκεια του ύπνου, οι μύες χαλαρώνουν, στενεύουν τον αεραγωγό, και καθώς εισπνέουμε και εκπνέουμε, ο κινούμενος αέρας κάνει τον ιστό να πάλεται και να κάνει θόρυβο σαν μια σημαία στο αεράκι.
Μερικοί άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς στο ροχαλητό λόγω του μεγέθους και του σχήματος του μυός και των ιστών στο λαιμό τους. Σε άλλες περιπτώσεις, η υπερβολική χαλάρωση του ιστού ή η στένωση του αεραγωγού μπορεί να οδηγήσει σε ροχαλητό. Παραδείγματα παραγόντων κινδύνου που συμβάλλουν σε υψηλότερο κίνδυνο ροχαλητού περιλαμβάνουν:
- Παχυσαρκία
- Κατανάλωση αλκοόλ
- Χρήση ηρεμιστικών φαρμάκων
- Χρόνια ρινική συμφόρηση
- Μεγάλες αμυγδαλές, γλώσσα ή μαλακός ουρανίσκο
- Στραβό ρινικό διάφραγμα ή ρινικοί πολύποδες
- Κάτω γνάθος που είναι μικρή ή αναποδογυρισμένη
- Εγκυμοσύνη
- Κόπωση
Αν και άτομα κάθε ηλικίας, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, μπορεί να ροχαλίζουν, είναι πιο συχνό σε ηλικιωμένους. Οι άνδρες ροχαλίζουν συχνότερα από τις γυναίκες.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ του ροχαλητού και της υπνικής άπνοιας;
Η Αποφρακτική Άπνοια Ύπνου (OSA) είναι μια αναπνευστική διαταραχή κατά την οποία ο αεραγωγός εμποδίζεται κατά τη διάρκεια του ύπνου, προκαλώντας επαναλαμβανόμενες απώλειες στην αναπνοή.
Το ροχαλητό είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της Αποφρακτικής Άπνοιας ύπνου, αλλά δεν πάσχουν από Αποφρακτική Άπνοια Ύπνου όλοι όσοι ροχαλίζουν. Το ροχαλητό που σχετίζεται με την Αποφρακτική Άπνοια Ύπνου τείνει να είναι δυνατό και μάλιστα ακούγεται σαν ένα άτομο να πνίγεται, καθώς κοιμάται.
Η Απφρακτική Άπνοια Ύπνους διαταράσσει τον ύπνο και συχνά διαταράσσει την ισορροπία οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα στο σώμα. Το πιο ήπιο ροχαλητό, που συχνά ονομάζεται πρωταρχικό ροχαλητό, εμφανίζεται συχνά αλλά δεν προκαλεί αυτά τα άλλα αποτελέσματα.
Είναι το ροχαλητό επικίνδυνο;
Το αν το ροχαλητό είναι επικίνδυνο εξαρτάται από τον τύπο, τη σοβαρότητα και την συχνότητά του.
Το ελαφρύ, σπάνιο ροχαλητό είναι φυσιολογικό και δεν απαιτεί ιατρικές εξετάσεις ή θεραπεία. Ο κύριος αντίκτυπός του είναι σε έναν σύντροφο που μοιράζεται το ίδιο κρεβάτι ή σε έναν συγκάτοικο που μπορεί να ενοχλείται από τον περιστασιακό θόρυβο.
Το πρωταρχικό ροχαλητό συμβαίνει περισσότερες από τρεις νύχτες την εβδομάδα. Λόγω της συχνότητάς του, είναι πιο ενοχλητικό για τους συντρόφους στο κρεβάτι. Ωστόσο, δεν θεωρείται συνήθως ως ανησυχία για την υγεία, εκτός εάν υπάρχουν ενδείξεις διαταραχών του ύπνου ή Άπνοιας Ύπνου, οπότε ενδέχεται να απαιτούνται διαγνωστικές εξετάσεις.
Το ροχαλητό που σχετίζεται με την Αποφρακτική Άπνοια Ύπνου είναι πιο ανησυχητικό από άποψη υγείας. Εάν η Αποφρακτική Άπνοια Ύπνου συνεχίζεται χωρίς θεραπεία, μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στον ύπνο ενός ατόμου και στη γενική υγεία. Η μη ελεγχόμενη Αποφρακτική Άπνοια Ύπνου σχετίζεται με επικίνδυνη υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας και σοβαρές καταστάσεις υγείας, συμπεριλαμβανομένων καρδιαγγειακών προβλημάτων, υψηλής αρτηριακής πίεσης, διαβήτη, εγκεφαλικού επεισοδίου και κατάθλιψης.
Πότε πρέπει να δείτε έναν γιατρό σχετικά με το ροχαλητό;
Πολλές περιπτώσεις ροχαλητού είναι καλοήθεις, αλλά είναι σημαντικό να μιλήσετε με έναν γιατρό εάν υπάρχουν ενδείξεις πιθανής άπνοιας ύπνου:
- Ροχαλητό που συμβαίνει τρεις ή περισσότερες φορές την εβδομάδα
- Πολύ δυνατό ή ενοχλητικό ροχαλητό
- Ροχαλητό με αίσθηση πνιγμού ή ήχους
- Παχυσαρκία ή πρόσφατη αύξηση βάρους
- Υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας
- Έλλειψη εστίασης ή πνευματική ευκρίνεια
- Πρωινοί πονοκέφαλοι και συμφόρηση
- Υψηλή πίεση του αίματος
- Νυχτερινό τρίξιμο δοντιών (βρουξισμός)
- Συχνή νυχτερινή ούρηση (νυκτουρία)
Εάν έχετε παρατηρήσει κάποιο από αυτά τα σημάδια, είναι σημαντικό να αντιμετωπίσετε το ζήτημα με έναν γιατρό που μπορεί να καθορίσει εάν απαιτείται μελέτη ύπνου ή θεραπεία.
Ροχαλητό και προβλήματα συμπεριφοράς στα παιδιά
Πώς μπορώ να ξέρω αν ροχαλίζω όταν κοιμάμαι μόνος μου;
Εάν δεν τους το πει κάποιος άλλος, οι περισσότεροι άνθρωποι που ροχαλίζουν δεν το γνωρίζουν και αυτό είναι μέρος του γιατί η Άπνοια Ύπνου δεν έχει διαγνωστεί.
Εάν κοιμάσαι μόνος σου, το καλύτερο στοίχημά σου είναι να δημιουργήσεις μια συσκευή εγγραφής. Θα μπορούσε να είναι ένα κασετόφωνο ή μία από τις πολλές εφαρμογές smartphone, αλλά οι εφαρμογές έχουν το πλεονέκτημα της ανάλυσης μοτίβων ήχου για να εντοπίσετε πιθανά επεισόδια ροχαλητού. Είναι καλύτερο να κάνετε εγγραφή για πολλές νύχτες, καθώς το ροχαλητό μπορεί να μην συμβαίνει κάθε βράδυ. Τούτου λεχθέντος, οι εφαρμογές δεν βοηθούν στη διάγνωση της Αποφρακτικής Άπνοιας Ύπνου.
Εάν η εγγραφή δεν επιτευχθεί, προσέξτε άλλα σημάδια που σχετίζονται με διαταραγμένο ύπνο, όπως αξιοσημείωτη υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, κόπωση, προβλήματα με την προσοχή ή τη σκέψη ή ανεξήγητες αλλαγές στη διάθεση.
Ποιες θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν να σταματήσει το ροχαλητό;
Η θεραπεία εξαρτάται από τη φύση του ροχαλητού και τους τύπους προβλημάτων που προκαλεί.
Για άτομα με σπάνιο ή πρωτοπαθή ροχαλητό, η θεραπεία μπορεί να μην είναι απαραίτητη, εκτός εάν διαταράσσει τον ύπνο ενός ατόμου ή τον ύπνο κάποιου με τον οποίο ζει μαζί. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι θεραπείες τείνουν να είναι απλούστερες και λιγότερο επεμβατικές. Τα άτομα με άπνοια ύπνου χρειάζονται συνήθως περισσότερο τη θεραπεία.
Οι τύποι θεραπειών περιλαμβάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής, στόμια κατά του ροχαλητού, ασκήσεις στόματος, συσκευές συνεχούς, αυτόματης ή θετικής πίεσης αεραγωγών δύο επιπέδων (CPAP, APAP ή BiPAP) και χειρουργική επέμβαση. Ο γιατρός ενός ατόμου είναι στην καλύτερη θέση για να περιγράψει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε θεραπείας στη συγκεκριμένη περίπτωση.
Η καθιστική ζωή παράγοντας Υπνικής Άπνοιας;
Αλλαγές στον τρόπο ζωής
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να βοηθήσουν στη διακοπή του ροχαλητού και σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να μην είναι απαραίτητες άλλες θεραπείες. Ακόμα και όταν συνταγογραφούνται άλλες θεραπείες, συχνά συνιστώνται αλλαγές στον τρόπο ζωής. Παραδείγματα αυτών των αλλαγών περιλαμβάνουν:
Διατήρηση ενός υγιούς βάρους
Το να είστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι είναι κρίσιμοι παράγοντες κινδύνου για ροχαλητό και άπνοια ύπνου, οπότε η διατήρηση ενός υγιούς βάρους μπορεί να είναι ένα σημαντικό βήμα ενάντια στο ροχαλητό.
Ιατρικός Βελονισμός και Παχυσαρκία
Περιορισμός της χρήσης αλκοόλ και ηρεμιστικών
Το αλκοόλ είναι συχνός παράγοντας του ροχαλητού και τα ηρεμιστικά φάρμακα μπορούν επίσης να προκαλέσουν ροχαλητό.
Προσαρμογή της θέσης ύπνου σας
Ο ύπνος στην πλάτη σας διευκολύνει την απόφραξη του αεραγωγού σας. Μπορεί να χρειαστεί χρόνος για να συνηθίσετε μια διαφορετική θέση, αλλά μπορεί να είναι μια χρήσιμη αλλαγή. Οι ειδικές συσκευές μπορεί να βοηθήσουν ή ορισμένοι ειδικοί προτείνουν να ράψετε μια μπάλα τένις στο πίσω μέρος ενός πουκάμισου, ώστε να μην μπορείτε να κοιμηθείτε ανάσκελα.
Σηκώστε το κεφάλι του κρεβατιού σας
Ανύψωση του επάνω μέρους του κρεβατιού σας με ανυψωτικά, μαξιλάρι ή ρυθμιζόμενο πλαίσιο μπορεί να μειώσει το ροχαλητό. Για να λειτουργήσει αυτό, είναι σημαντικό να σηκώσετε ολόκληρο το στρώμα και όχι μόνο να χρησιμοποιήσετε περισσότερα μαξιλάρια.
Μείωση της ρινικής συμφόρησης
Η λήψη μέτρων για την εξάλειψη των αλλεργιών ή άλλων πηγών ρινικής συμφόρησης μπορεί να καταπολεμήσει το ροχαλητό. Οι ειδικές ρινικές ταινίες που εφαρμόζουν στο πάνω μέρος της μύτης καθώς και οι εσωτερικοί διαστολείς ρωθώνων μπορεί να βοηθήσουν στο άνοιγμα των ρινικών διόδων σας κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Πώς να μοιραστείτε ένα κρεβάτι ή ένα υπνοδωμάτιο με κάποιον που ροχαλίζει
Μια από τις μεγαλύτερες επιπτώσεις του ροχαλητού είναι σε ένα άλλο άτομο που μοιράζεται ένα κρεβάτι ή ένα υπνοδωμάτιο με κάποιον που ροχαλίζει. Το χρόνιο ροχαλητό μπορεί να διακόψει τον ύπνο τους και ενδεχομένως να δημιουργήσει ένταση στο σπίτι.
Η διακοπή του ροχαλητού είναι προφανώς η πιο άμεση λύση, αλλά δεν επιτυγχάνεται πάντα εύκολα. Σε αυτήν την περίπτωση, η χρήση ωτοασπίδων μπορεί να βοηθήσει έναν σύντροφο στο κρεβάτι να αντιμετωπίσει το ροχαλητό. Μια εφαρμογή λευκού θορύβου ή ακόμα και ένας ανεμιστήρας μπορεί να σας βοηθήσει να «πνίξετε» τον ήχο του ήπιου ροχαλητού.