Το σφίξιμο και το τρίξιμο των δοντιών είναι κοινές ακούσιες αντιδράσεις σε θυμό, φόβο ή άγχος. Σε ορισμένους ανθρώπους, η αντίδραση αυτή εκδηλώνεται επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της ημέρας, ακόμη και αν δεν αντιδρούν σε κάποιο άμεσο στρεσογόνο παράγοντα. Αυτό το ακούσιο τρίξιμο των δοντιών είναι γνωστό ως βρουξισμός.
Ο βρουξισμός μπορεί να συμβαίνει ενώ είστε ξύπνιοι ή κοιμάστε, αλλά οι άνθρωποι είναι πολύ λιγότερο πιθανό να γνωρίζουν ότι τρίζουν τα δόντια τους όταν κοιμούνται. Λόγω της δύναμης που ασκείται κατά τη διάρκεια των επεισοδίων βρουξισμού στον ύπνο, η κατάσταση μπορεί να εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των δοντιών και των γνάθων και μπορεί να απαιτεί θεραπεία για να μειωθούν οι επιπτώσεις της.
Τι είναι ο βρουξισμός στον ύπνο;
Ο βρουξισμός του ύπνου είναι το τρίξιμο των δοντιών που συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου και χαρακτηρίζεται από την κίνηση των μασητικών μυών που είναι υπεύθυνοι για τη μάσηση. Ο βρουξισμός στον ύπνο και ο βρουξισμός κατά την αφύπνιση θεωρούνται διαφορετικές καταστάσεις, παρόλο που η φυσική δράση είναι παρόμοια. Από τις δύο, ο βρουξισμός σε εγρήγορση είναι πιο συχνός.
Συχνά είναι πολύ πιο δύσκολο για τους ανθρώπους να συνειδητοποιήσουν ότι τρίζουν τα δόντια τους ενώ κοιμούνται, γεγονός που καθιστά τη διάγνωση δύσκολη. Ένα άτομο που κοιμάται δεν μπορεί να αντιληφθεί τη δύναμη του δαγκώματός του, οπότε μπορεί να σφίγγει πιο σφιχτά και να τρίζει τα δόντια του, χρησιμοποιώντας έως και 250 κιλά δύναμης
Πόσο συχνός είναι ο βρουξισμός στον ύπνο;
Ο βρουξισμός του ύπνου είναι πιο συχνός στα παιδιά, τους εφήβους και τους νεαρούς ενήλικες από ό,τι στους μεσήλικες και τους ηλικιωμένους ενήλικες. Ακριβείς αριθμοί για το πόσοι άνθρωποι έχουν βρουξισμό στον ύπνο είναι δύσκολο να βρεθούν, επειδή πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι τρίζουν τα δόντια τους τη νύχτα.
Τα στατιστικά στοιχεία σχετικά με το βρουξισμό στον ύπνο στα παιδιά είναι πιο δύσκολο να προσδιοριστούν. Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι το ποσοστό των παιδιών κυμαίνεται από περίπου 6% έως σχεδόν 50% βιώνουν νυχτερινό τρίξιμο των δοντιών. Μπορεί να επηρεάσει τα παιδιά από τη στιγμή που βγαίνουν τα δόντια, οπότε ορισμένα βρέφη και νήπια μπορεί να τρίζουν τα δόντια τους. Ορισμένες διαταραχές του ύπνου, συμπεριλαμβανομένης της ομιλίας στον ύπνο, της υπνοβασίας και της κατάκλισης, πιστεύεται ότι αυξάνουν τον κίνδυνο βρουξισμού στον ύπνο στα παιδιά.
Στους εφήβους, ο επιπολασμός του βρουξισμού στον ύπνο εκτιμάται ότι είναι περίπου 15%
. Η πάθηση γίνεται λιγότερο συχνή με την ηλικία, καθώς πιστεύεται ότι περίπου το 8% των ενηλίκων μέσης ηλικίας και μόνο το 3% των ηλικιωμένων ενηλίκων τρίζουν τα δόντια τους κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Ποια είναι τα συμπτώματα του βρουξισμού στον ύπνο;
Το κύριο σύμπτωμα του βρουξισμού στον ύπνο είναι το ακούσιο σφίξιμο και τρίξιμο των δοντιών κατά τη διάρκεια του ύπνου. Οι κινήσεις μοιάζουν με τη μάσηση, αλλά γενικά περιλαμβάνουν περισσότερη δύναμη.
Τα άτομα με βρουξισμό στον ύπνο δεν τρίζουν τα δόντια τους καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας. Αντιθέτως, έχουν επεισόδια σφίξιμο και τρίξιμο που συνήθως διαρκούν έως και ένα δευτερόλεπτο. Οι άνθρωποι μπορεί να έχουν πολύ λίγα επεισόδια ανά νύχτα ή έως και 100. Η συχνότητα των επεισοδίων είναι συχνά ασυνεχής και το τρίξιμο των δοντιών μπορεί να μην συμβαίνει κάθε βράδυ.
Κάποια ποσότητα κίνησης του στόματος είναι φυσιολογική κατά τη διάρκεια του ύπνου. Έως και το 60% των ανθρώπων κάνουν περιστασιακά κινήσεις που μοιάζουν με μάσημα και είναι γνωστές ως ρυθμικές μασητικές μυϊκές δραστηριότητες (RMMA), αλλά στα άτομα με βρουξισμό στον ύπνο, αυτές συμβαίνουν με μεγαλύτερη συχνότητα και δύναμη.
Η πλειονότητα του βρουξισμού του ύπνου λαμβάνει χώρα νωρίς στον κύκλο του ύπνου, κατά τα στάδια 1 και 2 του μη-REM ύπνου. Ένα μικρό ποσοστό επεισοδίων μπορεί να προκύψει κατά τη διάρκεια του ύπνου REM.
Είναι φυσιολογικό για τα άτομα που τρίζουν τα δόντια τους τη νύχτα να μην έχουν επίγνωση αυτής της συμπεριφοράς, εκτός αν τους το πει κάποιο μέλος της οικογένειας ή ο σύντροφος στο κρεβάτι. Ωστόσο, ορισμένα συμπτώματα μπορεί να αποτελούν ένδειξη βρουξισμού στον ύπνο.
Ο πόνος στο σαγόνι και στον αυχένα είναι δύο συχνές ενδείξεις του τριξίματος των δοντιών. Ο πόνος εμφανίζεται λόγω της σύσφιξης αυτών των μυών κατά τη διάρκεια των επεισοδίων βρουξισμού. Οι πρωινοί πονοκέφαλοι που μοιάζουν με πονοκεφάλους τάσης είναι ένα άλλο πιθανό σύμπτωμα. Οι ανεξήγητες βλάβες στα δόντια μπορεί επίσης να είναι σημάδι νυχτερινού σφιξίματος και τριξίματος των δοντιών.
Γιατί τρίβω τα δόντια μου τη νύχτα;
Πολλαπλοί παράγοντες επηρεάζουν τον κίνδυνο εμφάνισης βρουξισμού στον ύπνο, οπότε μπορεί να είναι δύσκολο να προσδιοριστεί μία και μόνη αιτία για την οποία οι άνθρωποι τρίζουν τα δόντια τους. Τούτου λεχθέντος, ορισμένοι παράγοντες κινδύνου συνδέονται με μεγαλύτερη πιθανότητα βρουξισμού στον ύπνο.
Υψηλά επίπεδα στρες: Το άγχος είναι ένας από τους σημαντικότερους
παράγοντες κινδύνου. Το σφίξιμο των δοντιών όταν αντιμετωπίζετε αρνητικές καταστάσεις είναι μια κοινή αντίδραση, η οποία μπορεί να μεταφερθεί σε επεισόδια βρουξισμού στον ύπνο. Το τρίξιμο των δοντιών πιστεύεται επίσης ότι συνδέεται με υψηλότερα επίπεδα άγχους.
Γενετική: Οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι ο βρουξισμός του ύπνου έχει γενετική συνιστώσα και μπορεί να εμφανίζεται σε οικογένειες. Μέχρι και τα μισά άτομα με βρουξισμό στον ύπνο θα έχουν ένα στενό μέλος της οικογένειας που επίσης αντιμετωπίζει την πάθηση.
Ακανόνιστες συνήθειες ύπνου: Τα επεισόδια τσίμπησης των δοντιών φαίνεται να συνδέονται με την αλλαγή των μοτίβων ύπνου ή με μικροαποχωρήσεις από τον ύπνο. Του περισσότερου τσίμπημα των δοντιών προηγείται αύξηση της εγκεφαλικής και καρδιαγγειακής δραστηριότητας. Αυτό μπορεί να εξηγήσει τις συσχετίσεις που έχουν βρεθεί μεταξύ του βρουξισμού του ύπνου και της αποφρακτικής άπνοιας του ύπνου (OSA), η οποία προκαλεί προσωρινές διακοπές του ύπνου από κενά στην αναπνοή.
Τρόπος ζωής: Πολυάριθμοι άλλοι παράγοντες έχουν συσχετιστεί με το βρουξισμό στον ύπνο, συμπεριλαμβανομένου του καπνίσματος, της κατανάλωσης αλκοόλ, της πρόσληψης καφεΐνης, της κατάθλιψης και του ροχαλητού. Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την καλύτερη κατανόηση των πιθανών συνδέσεων και του τρόπου με τον οποίο αυτοί οι παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν τον βρουξισμό στον ύπνο.
Φάρμακα: Η έρευνα υποδηλώνει ότι ορισμένα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI), των αμφεταμινών και των αντιψυχωσικών, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο βρουξισμού στον ύπνο. Είναι σημαντικό να συζητάτε τη δοσολογία και τις πιθανές παρενέργειες οποιωνδήποτε φαρμάκων με το γιατρό σας.
